ડિઝિટલ લોકર

ગેજેટ ડેસ્કઃ સરકારના ડિઝિટલ ઇન્ડિયા અભિયાની પહેલી કડીના ભાગ રૂપમાં ડિઝિટલ લોકર લોન્ચ કરવામાં આવ્યુ છે. જે તમામ લોકો માટે આ સુવિધાજનક પહેલ છે. ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ઇલેક્ટ્રોનિક્સ એન્ડ ઇન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી (DeitY) દ્વારા આ લોકર સર્વિસને શરૂ કરવામાં આવી છે. તો ચાલો જાણીએ ડિઝિટલ લોકર અને તેના ફિચર્સ વિશે..

  http://www.digitallocker.gov.in/

           

http://digitallocker.gov.in/

           

http://elocker.gov.in/

શું છે ડિઝિટલ લોકર

ડિઝિટલ લોકરમાં તમારા તમામ ડોક્યુને્ટ્સ સંભાળીને રાખી શકો છો. આ એક પ્રકારનુ ઓનલાઇન રિપોઝિટરી છે. ડિઝિટલ લોકરનો પ્રસ્તાવ નવેમ્બર 2014માં રાખવામાં આવ્યો હતો. આ પ્રસ્તાવમાં જણાવાવામાં આવ્યુ હતુ કે લોકર લોકોના આધાર કાર્ડથી જોડાયેલુ રહેશે. સાથે સાથે તેમાં યુઝર્સના બધાજ દસ્તાવેજ રાખી શકાશે. આ તમામ દસ્તાવેજો જેવા કે જન્મ-મરણ પ્રમાણ પત્ર અને ડિગ્રી. દસ્તાવેજ જે કોઇ યુઝર્સના છે તેમનો આધાર નંબર નાખીને પ્રાપ્ત કરી શકાશે. આ સંબંધિત ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને સુચના પ્રાદ્યોધિક વિભાગે તેનુ આધુનિક સંસ્કરણ રજૂ રહ્યુ હતુ આ પ્રધાનમંત્રીના મહત્વકાંક્ષી કાર્યક્રમ ડિઝિટલ ઇન્ડિયાનુ સૌથી મોટુ ઉપકરણ છે.

 કેવી રીતે કરી શકાશે ઉપયોગ-

ડિઝિટસ લોકરનો ઉપયોગ કરવા માટે વેબસાઇટ પર એક એકાઉન્ટ બનાવવાનુ રહેશે. તેમાં આધાર કાર્ડ નંબરનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. ડિઝિટલ લોકર સ્કિમનો ધ્યેય શૈક્ષણિક, મેડિકલ, પાસપોર્ટ અને પેન કાર્ડની જાણકારીને એક જગ્યાએ રાખવાનો છે. આ લોકર એટલી સુવિધાજનક હશે કે તેમે દુનિયાના કોઇ પણ ખુણામાં બેસીને તેનો ઉપયોગ કરી શકશો. કારણ કે આ તમારા ડોક્યુમેન્ટ્સ ક્લાઉડ સ્ટોરેજ સાથે જોડાયેલા રહેશે. આ લોકરનો ઉપયોગ કરવાથી કોઇ પણ વ્યક્તિને પોતાના ઓરિઝનલ ડોક્યુમેન્ટ્સની જરૂર નહી પડે . કેટલીક વખત વિદેશમાં નોકરી પર રાખતી કંપની તમારો પાસપોર્ટ જમાં કરી લે છે. જોકે કોઇક સમયે પોસપોર્ટની જરૂર પડે ત્યાર તમે મુશ્કેલીમાં મુકાઇ જવાય છે. હવે આ લોકરની મદદથી તમારી સમસ્યાનુ સમાધાન થઇ જશે. જો કે આ તમામ ડોક્યુનેન્ટ્સને યુઝર્સ પાસવર્ડની મદદથી સિક્યોર રાખી શકે છે.ડિઝિટલ લોકરમાં સાઇન ઇન કરવા માટે પહેલા તમારે આધાર નંબર અને જે મોબાઇલ નંબર સાથે આધાર કાર્ડ જોડાયેલુ છે તે નંબર નાખવાનો રહેશે. યુઝરને એક ટેક્સ્ટ મેસેજ મળશે, તેમાં એક કોડ લખેલો હશે તે તમારે એન્ટર કરવાનો રહેશે ત્યાર બાદ આધાર નંબર (UID)  ટાઇપ કરવાનુ રહેશે. સાથે સાથે તમારે કોડ નંબર પણ એડ કરવાનો રહેશે. ત્યાર બાદ સાઇન ઇન બટન પર ક્લિક કરીને ઓટીપી(One time password) યૂઆઇડીએઆઇ દ્વારા યૂઝરના મોબાઇલ નંબર પર આવશે. ધ્યાન રહે કે તે ઓટીપી 30 મિનિટ માટે જ વેલિડ ગણાશે. અને જો તમે પાસવર્ડ ખોટો નાખશો તો તે મને બીજો એક ટ્રાય કરવા માટે કહેશે, તમે પાસવર્ડ એન્ટર કર્યા બાદ વેલિડ ઓટીપી ટેબ પર ક્લિક કરવાનુ રહેશે. જેવો તમારો ઓટીપી વેલિડેટ થઇ જશે કે તરત જ સાઇન-અપ પ્રોસેસર પુરી થઇ જશે. જો યુઝરે ઇ-મેઇલ આઇડી એન્ટર કર્યુ હશે તે ઇમેઇલ આઇડી ઉપર પણ મેઇલ આવશે. તેમાં ઓટીપી નાંખીને વેલિડેટ ઓટીપી પર ક્લિક કરી સાઇનઅપ કરી શકાશે. તમે સરળતાથી એક્સેસ કરી શકશો. તમે જેવા લોગ ઇન થશો કે તરત જ મોબાઇલની સ્કિરન પર ડેશબોર્ડ આવી જશે તેમાં તમારે ડોક્યુનેન્ટ્સની કેટેગરી સિલેક્ટ કરવાની રહેશે. જેવી કે પાનકાર્ડ, વોટર આઇડી, માય પ્રોફાઇલ, માય સર્ટીફિકેટ વગેરે વગેરે. તેમાં તમને બે સેક્શન મળશે. તેમાં જે જાણકારી તમે એડ કરી છે તે તમે બીજા કોઇને મેઇલ કરી શકો છો.

સેલ્ફ એસ્ટેડ ડોક્યુનેન્ટ્સ રાખી શકાશે

 ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને સુચના પ્રાદ્ધોગિક વિભાગે હાલમાં ડોક્યુમેન્ટ્સ માટે 10 MB સ્પેસ આપી છે. તેને 1GB  સુધી વધારે તેવી સંભાવના છે. સ્ટોરેજ સ્પેસ નેશનલ ઇન્ફોર્મેશન સેન્ટરના ક્લાઉડ પર ઉપલબ્ધ રહેશે. આ સોફ્ટવેર સેન્ટર ફોર ડેવલપમેન્ટ ઓફ એડવાન્સ કોમ્પ્યુટિંગ (સી-ડેક) દ્વારા ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યુ છે. તમારા ડોક્યુમેન્ટ્સને ડિઝિટલ સિગ્નેચર સાથે સેલ્ફ અટેસ્ટ કરીને તેમાં રાખી શકો છો. તમારી ઇ-સિગ્નેચરથી તેમો કોઇ આશંકા નથી રહેતી. ડિઝિટલ લોકરનુ આધુનિક સંસ્કરણ www.digitallocker.gov.in પર ઉપલબ્ધ છે. એક વખત ડિઝિટલ લોકરમાં સાઇન ઇન કરવા પર ડિઝિટલ લોકરના આધારે તમારા ડેટાબેઝને તમામ જાણકારી સિન્ક કરી લે છે.

જ્યારે બીજો પક્ષ અરજી કરનાર યુઝર જે તમારા દસ્તાવેજને ઇલેક્ટ્રોનિકલી સિક્યોર રાખવા માંગે છે. આ ડિઝિટલ લોકર એ તમામ એજન્સીઓના નામ બતાવશે તે ડિઝિટલ સિગ્નેચર જાહેર કરે છે. સાથે સાથે તેમનુ નામ પણ બતાવશે તેમણે તમારા ડિઝિટલ ડોક્યુમેન્ટ્સ જોયા છે. તમે આ તમામ ઇ-ડોક્યુમેન્ટ્સને એક એક્સએમએલ ફોર્મેટમાં સેવ કરીને લોકરમાં અપલોડ કરી શકોછો. સાથે સાથે ઇ સાઇન સર્વિસનો  ઉપયોગ પણ કરી શકો છો.